VUCA Là Gì?
VUCA là viết tắt của Volatility/Biến động, Uncertainty/Không chắc chắn, Complexity/Phức tạp và Ambiguity/Mơ hồ. Từ viết tắt này được giới thiệu bởi Đại học Chiến tranh Quân đội Hoa Kỳ (US Army War College), có từ những năm 1980 và thời Chiến tranh Lạnh.
Mặc dù ban đầu được sử dụng để mô tả các điều kiện đầy thách thức trên chiến trường hiện đại, thuật ngữ này đã được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác, bao gồm cả quản lý dự án, để làm nổi bật tính chất phức tạp và khó đoán của môi trường kinh doanh.
Mặc dù môi trường VUCA không phải là lý tưởng, nhưng đó thường là một thực tế mà các chuyên gia phải đối mặt. Tìm hiểu về VUCA có thể giúp bạn chuẩn bị để vượt qua những thời điểm khó khăn và bấp bênh khi bạn đối mặt với chúng trong tương lai.
Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn từng chữ cái:
- Volatility/Biến động đề cập đến bản chất và tốc độ thay đổi trong môi trường dự án. Các dự án hoạt động trong môi trường năng động, nơi các yếu tố như điều kiện thị trường, công nghệ, quy định và kỳ vọng của các bên liên quan có thể thay đổi nhanh chóng. Người quản lý dự án cần chuẩn bị để thích nghi và phản ứng nhanh với những thay đổi này để đảm bảo thành công của dự án.
- Uncertainty/Không chắc chắn biểu thị việc thiếu khả năng dự đoán và sự tồn tại của thông tin không hoàn hảo hoặc không đầy đủ. Các nhà quản lý dự án thường phải đối mặt với sự không chắc chắn về nguồn lực sẵn có, hạn chế về ngân sách, tiến bộ công nghệ và động lực thị trường. Họ phải đưa ra quyết định dựa trên thông tin tốt nhất hiện có, tiến hành đánh giá rủi ro và thực hiện các chiến lược để giảm thiểu sự không chắc chắn và quản lý rủi ro một cách hiệu quả.
- Complexity/Phức tạp đề cập đến sự phức tạp và tính liên kết của các yếu tố dự án. Các dự án liên quan đến nhiều biến số, các bên liên quan, các yếu tố phụ thuộc và các quy trình góp phần tạo nên sự phức tạp của chúng. Người quản lý dự án cần hiểu sự phụ thuộc lẫn nhau, quản lý các mối quan hệ và áp dụng các phương pháp và công cụ quản lý dự án phù hợp để giải quyết sự phức tạp một cách hiệu quả.
- Ambiguity/Mơ hồ đề cập đến việc không có sự rõ ràng hoặc nhiều cách hiểu về các tình huống. Người quản lý dự án thường gặp phải các yêu cầu mơ hồ, thay đổi phạm vi, mâu thuẫn với kỳ vọng của các bên liên quan hoặc thay đổi mục tiêu dự án. Họ phải cố gắng làm rõ những điều còn mơ hồ, thiết lập các mục tiêu dự án rõ ràng, giao tiếp hiệu quả và đảm bảo sự liên kết giữa các bên liên quan để giảm thiểu hiểu lầm và nhầm lẫn.
Ví dụ về VUCA là gì?
Một ví dụ phổ biến về VUCA thường được trích dẫn là sự xuất hiện của Uber, tạo ra tình huống VUCA cho các tài xế và dịch vụ taxi. Netflix là một ví dụ khác. Dịch vụ phát trực tuyến (streaming) đã làm gián đoạn ngành cho thuê video và DVD, gây ra VUCA cho các công ty như Blockbuster. Đại dịch COVID-19 năm 2020 đã tạo ra một thế giới VUCA cho vô số người, doanh nghiệp, thương hiệu và ngành.
Trong thế kỷ 21, công nghệ liên tục phá vỡ, ảnh hưởng tới thế giới kinh doanh và các nhà quản lý dự án phải luôn sáng tạo và đổi mới để theo kịp đồng thời đáp ứng nhu cầu của khách hàng và sự cạnh tranh từ những người khác trong ngành của bạn. Vượt qua VUCA một lần có thể chuẩn bị cho bạn xử lý tốt hơn trong tương lai. Bạn có thể học cách lường trước những vấn đề lớn, hiểu rõ hơn về hậu quả của một số hành động nhất định và đánh giá đúng hơn cách các biến số phụ thuộc lẫn nhau.
7 mẹo để đối phó với VUCA
Nếu bạn là người quản lý dự án hoặc các công việc tương tự khác cần 'đối phó' với VUCA, hãy ghi nhớ các mẹo sau:
- Hãy chắc chắn rằng bạn có một tầm nhìn rõ ràng.
- Có sẵn một hệ thống cho các yêu cầu dự án mới.
- Dựa vào các mẫu sẽ giúp bạn hợp lý hóa các dự án của mình.
- Tìm hiểu càng nhiều càng tốt về ngành của bạn và luôn cập nhật tin tức về ngành.
- Luôn cố gắng cải thiện nơi làm việc và kỹ năng về kỹ thuật của bạn.
- Ưu tiên hàng đầu là giao tiếp rõ ràng với đội, nhóm của bạn.
- Hãy lạc quan hơn! Đội, nhóm của bạn sẽ tìm đến bạn để nhận được sự hướng dẫn, dẫn dắt, lãnh đạo cần thiết.